Johannes Enders is de leider van de jazzgroep “Enders Room”, hij is in 1967 in Weilheim, Duitsland geboren. Zijn muzikale loopbaan begint op 14 jarige leeftijd als hij van fluit overstapt op altsaxofoon en zijn liefde voor soul- en jazzmuziek ontstaat. Grote invloed hadden musici als Stevie Wonder, Quincy Jones, James Brown en uiteindelijk ook Charlie Parker en John Coltrane. Na het Richard Strauss Konservatorium in München volgt gedurende 2 jaar de Musikhochschule in Graz tot hij een stipendium verkrijgt via zijn mentors Vincent Herring en Reggie Workman voor de New York New School . Daar speelt hij met diverse coryfeeën uit de jazz zoals Donald Byrd, Jackie Byard, Brad Mehldau, Sam Rivers e.v.a. Inmiddels heeft hij 12 albums op zijn naam staan met zijn quartet en met Enders Room dat een soort van laboratoriumrol vervult waarmee Enders stilistische paden betreedt die zich ver buiten die van de jazz bewegen, veelal richting elektronische muziek.

Langs die lijnen verloopt ook deze dubbel cd, het akoestische gedeelte “Acoustic Room”op cd 2 bevat straight jazz en cd 1 “Electric Room” bevat meer elektronica, drum ‘n bass e.d. De bezetting op beide cd’s luidt : Johannes Enders ( saxofoons, fluiten, klarinetten, percussie, Fender Rhodes, programming), Bastian Stein (trompet), Micha Acher ( trompet, sousafoon), Paula Enders (vcl), Jean-Paul Brodbeck (piano), Karl Ivar Refseth (vibrafoon), Wolgang Zwiauer (el. bas, synth. Bas) en Gregor Hilbe (drums, perc.). ”Hikikomori “ (acoustic room) opent met melodieuze “Old Promise”, de basis wordt gelegd door harmonieuze samenwerking tussen piano en vibrafoon, terwijl de tenor-trompet combinatie sterk doet denken aan het werk van de Brecker Brothers van weleer. Stein excelleert met een fijne trompetsolo in “Flash na Firinn”, Enders vergelijkt de muziek, niet alleen van dit nummer maar de meesten op “Hikikomori”,met de Blue Note muziek uit begin jaren ’60 en dat vindt hij een van de beste periodes in de jazz en daarin kan ik hem niet anders dan gelijk geven. Dat komt vooral tot uiting in het sfeervolle “Visions” vernoemd naar de club In Greenwich Village die Enders vaak frequenteerde tijdens zijn verblijf in New York.

Titelnummer “Hikikikomori” is ook een sterk opgebouwd nummer met zijn complexe melodie. De titel verwijst naar een nieuw fenomeen in Japan, namelijk het absolute vermijden van sociaal contact, er zijn bijna 800.000 jonge mannen die weigeren hun huis te verlaten, ze hangen voor hun videoscherm of zitten op hun smartphones. Het nummer eindigt dan ook met een saxsolo in het hogere register als een ware wake up call voor die mensen. Toen deze cd werd opgenomen was er nog geen sprake van een corona crisis maar onze “lock down” heeft wel veel weg van hikikomori. “Tember” is ook een bijzonder fraai nummer met een warme tenorsolo met veel lucht, stijl Ben Webster.

“Dear World” ( Electric Room ) is een heel ander verhaal, gelijk in het begin met “Animale Illegale” vliegen de elektronische geluiden je om de oren, het verschil met “Hikikikomori” is dusdanig groot dat het echt om twee onderscheidene albums gaat. Zoals bekend moge zijn ben ik niet zo geporteerd van al die elektronische klanken, maar in “No Judgement Day” is het redelijk beperkt aanwezig en zit het ritmisch goed in elkaar met verrassing een akoestische pianosolo. “Goodbye Waltz” - ook aanwezig op acoustic room - heeft mooi gedempt trompetspel en geen spoor van stekkers. Met “Dreamworld” maakt Enders een uitstapje richting drum ’n bass met basklarinet en Fender Rhodes.

Normaliter vind ik dit zenuwen muziek maar in de handen van deze jazzjongens klinkt het toch allemaal veel subtieler en tekent er zich zoiets als swing af vooral als Enders de sax ter hand neemt. “Metacomet” is een soort van jazzrock met akoestische en el. piano en Enders tegen het einde pas aanwezig met een fraaie saxsolo stijl Eddie Harris. De basklarinet zorgt voor een dreigende ondergrond in “In no books” waarna Enders overschakelt naar lyrisch tenorsaxspel, klinkt prima. “Alien Roommates” is een luchtig nummer met een popperige melodie, niks “Aliens” bij. Al bij al bevalt me “Dear World “ prima, de hoeveelheid elektronica blijft gelukkig binnen de grenzen en ik moet die van mij ook eens verleggen. Twee geslaagde albums van deze Johannes Enders met zijn gezellen, hou ze in de gaten !

Jan van Leersum.